Η θετική ψυχολογία είναι ένας νέος κλάδος της ψυχολογίας, ο οποίος ασχολείται με την επιστημονική μελέτη των θετικών εμπειριών, των θετικών χαρακτηριστικών και των θετικών θεσμών.
Για παράδειγμα, η θετική ψυχολογία αναζητά τις συνθήκες που βοηθούν τους ανθρώπους να βιώσουν θετικά συναισθήματα, να αναπτύξουν τα καλύτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους και να δημιουργήσουν θετικές σχέσεις, θετικές οικογένειες, θετικές ομάδες, θετικές κοινωνίες. Η θετική ψυχολογία ασχολείται με έννοιες όπως η ευτυχία, το νόημα στη ζωή, η ψυχική ανθεκτικότητα, τα θετικά στοιχεία του χαρακτήρα, και επιχειρεί να δώσει επιστημονικές απαντήσεις στους παράγοντες που είναι απαραίτητοι, ώστε να μπορέσει κανείς να τα ενισχύσει.
Ξεκίνησε περίπου το 2000, αν και οι έννοιες με τις οποίες ασχολείται έχουν απασχολήσει τους φιλοσόφους εδώ και αιώνες. Αφορμή για τη γέννησή της ήταν η αναγνώρισηότι η παραδοσιακή ψυχολογία ασχολούταν μόνο με την επιδιόρθωση των προβλημάτων και τη θεραπεία των ψυχικών διαταράζων. Παρόλο που αυτοί είναι πολύ σημαντικοί στόχοι και χρειάζεται να εξακολουθήσουμε να τους ερευνούμε και να τους επιδιώκουμε, ωστόσο χρειάζεται να αναγνωρίσουμε πόσο σημαντική είναι η ανάπτυξη των θετικών χαρακτηριστικών, η αναζήτηση του ευ ζην και η επιδίωξη των θετικών εμπειριών για τους ανθρώπους. Έτσι η λοιπόν η θετική ψυχολογία έρχεται να συμπληρώσει αυτή την ενασχόληση με τις αρνητικές πλευρές της ανθρώπινης εμπειρίας και να δώσει έμφαση και στην θετική πλευρά.
Πώς εφαρμόζεται;
Η θετική ψυχολογία μπορεί να εφαρμοστεί σε πολλά επίπεδα. Για παράδειγμα, μπορεί να εφαρμοστεί στην ψυχοθεραπεία, στην εκπαίδευση, στην εργασία, στον χώρο της υγείας, στον αθλητισμό και σε πολλούς άλλους τομείς. Μπορεί επίσης να εφαρμοστεί σε μεμονωμένα άτομα, σε ομάδες, ή σε ολόκληρους οργανισμούς.
Τα προγράμματα που βασίζονται στις αρχές της θετικής ψυχολογίας έχουν ως στόχο την ενίσχυση των θετικών χαρακτηριστικών που ήδη διαθέτουν τα άτομα και των θετικών εμπειριών που βιώνουν.. Δηλαδή, εάν κάποιος θέλει να βελτιώσει την απόδοσή του στη δουλειά του, η παραδοσιακή προσέγγιση ήταν να βρει τι κάνει λάθος και να το διορθώσει. Η θετική ψυχολογία μάς λέει ότι αυτό μπορούμε να το πετύχουμε πιο αποτελεσματικά με το να επικεντρωθούμε σε αυτά που ήδη κάνουμε καλά και να τα ενισχύσουμε ώστε να πολλαπλασιαστούν.
Υπάρχουν πολλές ασκήσεις που μπορεί ο καθένας να κάνει μόνος του για να ενισχύσει τα θετικά συναισθήματα και εμπειρίες. Για παράδειγμα, μια πολύ γνωστή άσκηση της θετικής ψυχολογίας είναι το να γράφει κανείς στο τέλος της ημέρας τρία καλά πράγματα που του συνέβησαν. Αυτό μας βοηθάει να στρέφουμε το μυαλό μας από το τι δεν πηγαίνει καλά, στις θετικές εμπειρίες που βιώνουμε, όσο μικρές και αν είναι αυτές. Έχει φανεί από έρευνες ότι αυτή η απλή άσκηση αυξάνει την ευτυχία μας! Σιγά σιγά μαθαίνουμε να επικεντρωνόμαστε στις θετικές πτυχές της ζωής μας και να αυξάνουμε τα θετικά μας συναισθήματα.
Πού μπορώ να ακολουθήσω αυτή τη μέθοδο
Η Ελληνική Εταιρία Θετικής Ψυχολογίας (ΕΕΘΕΨΥ) είναι ένας φορέας, ο οποίος μέσα από επιστημονική έρευνα και δράσεις, προσπαθεί να φέρει τη θετική ψυχολογία στην καθημερινότητα των Ελλήνων. Εκτός από τις έρευνες που διεξάγει και την παρουσίαση τους σε επιστημονικά συνέδρια, η ΕΕΘΕΨΥ πραγματοποιεί σεμινάρια και ομιλίες για το ευρύ κοινό σε επιχειρήσεις και οργανισμούς, σε δήμους, σε σχολεία και αλλού. Επίσης, η ΕΕΘΕΨΥ διοργανώνει ένα ετήσιο πρόγραμμα εκπαίδευσης , στο οποίο μπορεί κανείς να γνωρίσει τόσο θεωρητικά όσο και βιωματικά τις βασικές έννοιες και αρχές της θετικής ψυχολογίας. Εκτός από το πρόγραμμα εκπαίδευσης η ΕΕΘΕΨΥ διεξάγει πολλά ενδιαφέροντα αυτοτελή σεμινάρια πάνω σε θέματα όπως η ενίσχυση της ευτυχίας και του ευ ζην, η ανάπτυξη της ψυχικής ανθεκτικότητας, η θετική διαπαιδαγώγηση και άλλα.Στην ιστοσελίδα της ΕΕΘΕΨΥ (www.positiveemotions.gr&www.positive-psychology.gr) μπορεί να βρει κανείς άρθρα, παρουσιάσεις από συνέδρια και άλλο υλικό σχετικό με τη θετική ψυχολογία. Μπορεί επίσηςνα ενημερωθεί για τα σεμινάρια και τις εκπαιδεύσεις της εταιρίας, ενώ μπορεί να εγγραφεί στο δωρεάν ενημερωτικό δελτίο ώστε να ενημερώνεται για τις δράσεις της.
Ποια η διαφορά από την ψυχανάλυση και τη συμβουλευτική
Μια βασική διαφορά της θετικής ψυχολογίας από την κλασική ψυχοθεραπεία και τη συμβουλευτική είναι ότι δίνει κυρίαρχη έμφαση στην ενίσχυση των θετικών χαρακτηριστικών και βιωμάτων. Η θετική ψυχολογία βέβαια συνδυάζεται πολύ καλά με την συμβουλευτική, η οποία επίσης ασχολείται με την αναγνώριση και ενίσχυση των δυνάμεων των ατόμων. Επιπλέον, πολλοί ψυχολόγοι μπορεί να εντάσσουν αρκετές από τις βασικές αρχές της θετικής ψυχολογίας στον τρόπο με τον οποίο δουλεύουν.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η θετική ψυχολογία δεν μας προτρέπει να αγνοούμε τα αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να βιώνουμε, ή να τα βλέπουμε όλα πάντα θετικά. Συναισθήματα, όπως ο θυμός ή η θλίψη είναι σημαντικά κι είναι απαραίτητο να τα βιώσουμε, γιατί δίνουν πληροφορίες για το τι χρειάζεται πιθανά να αλλάξουμε στη ζωή μας. Η θετική ψυχολογία λέει ότι αυτό που μετράει είναι να μην εμμένουμε στις αρνητικές πτυχές της ζωής μας, αλλά να στρέφουμε λίγο τη ματιά μας στις θετικές εμπειρίες που βιώνουμε και στα δυνατά χαρακτηριστικά μας και να προσπαθήσουμε να τα ενισχύσουμε.
Έτσι μαθαίνουμε πως όλοι έχουμε τη δυνατότητα να γίνουμε περισσότερο ευτυχισμένοι και να βρούμε νόημα στη ζωή μας, ανεξάρτητα από τις συνθήκες, αρκεί να μάθουμε τον τρόπο και να επιμείνουμε σε αυτόν!
Ευχαριστούμε την Δρ. Αγάθη Λακιώτη, συμβουλευτική ψυχολόγο-ψυχοθεραπεύτρια, και ιδρυτικό μέλος της ΕΕΘΕΨΥ για την πολύτιμη βοήθειά της και τη συνεργασία της στο άρθρο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου